De stichter van “Werkgroep Arbeid” is niet meer…


Paul Vancaeneghem, “Pol” voor de vrienden werd op 29 oktober 1938 geboren in een zeer welstellend katholiek gezin van een textielfabrikant in Ronse. Vader Vancaeneghem was uitgesproken Vlaamsgezind in het Ronse van voor WOII op de taalgrens met een sterk verfranste sociale bovenlaag. Hij was bestuurslid van de Kristen Volksbond, een Vlaams katholiek cultuurhuis dat onder meer onderdak bood aan het eveneens Vlaams-katholieke theatergezelschap “Theater voor Taal en Volk”. Een van de drijvende krachten achter dat gezelschap was Alfred Vindevogel die tot 1941 voorzitter zou blijven. Oorspronkelijk was dat gezelschap opgericht onder de naam “Theater voor Taal en Kunst” maar reeds in 1912 werd de naam gewijzigd “omdat de werkerszaak hen nauw aan ‘t herte lag”. Er was dus een sterke christelijk-sociale dimensie verbonden aan de Kristen Volksbond die aansloot bij de antisocialistische actie van de door de Katholieke Kerk gepatroneerde en herstichte christendemocratie. In de jaren ‘30 voerde het theatergezelschap onder meer toneelstukken op die geschreven waren door de in 1912 eveneens in Ronse geboren Valère Depauw. Ook Valère Depauw werd geboren in het gezin van een textielfabrikant, maar dat gezin behoorde tot het katholiek-liberale franskiljonse milieu in Ronse. Valère Depauw werd in 1928 actief in de studiekring van de Kristen Volksbond. Een van de mensen die daar Nederlands onderwijs gaven was de latere oorlogsburgemeester Leo Vindevogel. Leo Vindevogel werd in 1925 verkozen tot volksvertegenwoordiger voor de Katholieke Partij maar brak in 1926 reeds met deze partij wegens conflicten met zijn franskiljonse conservatieve partijgenoten en stichtte zijn eigen Katholieke Vlaamse Volkspartij. Daarvoor zou hij volksvertegenwoordiger blijven tot het einde van WOII. Alfred Vindevogel, Valère Depauw, Leo Vindevogel, ze waren allemaal vriend aan huis bij vader Vancaeneghem. De terdoodveroordeling van Leo Vindevogel op 30 april 1945 door het Krijgshof te Gent en de executie van Vindevogel op 25 september 1945 in de Nieuwe Wandeling te Gent hebben ongetwijfeld een diepe indruk gemaakt op de toen bijna zeven jaar oude Pol.

Plancquaert 018M

(foto: Dirk De Haes)

Men mag stilaan spreken van een linkse vloedgolf in Zuid- en Centraal Amerika. Nu valt het dominosteentje in Chili. De voormalige studentenprotestleider Gabriel Boric heeft de extreemrechtse katholiek José Antonio Kast overtuigend verslagen in de tweede ronde. Op 35-jarige leeftijd is hij de jongste president ooit verkozen. Bij de Chileense oligarchie en in Washington is het andermaal tandengeknars.

De dictatuur is niet vergeten

De overwinning van Gabriel Boric komt niet uit de lucht gevallen. Reeds verschillende jaren zijn er in Chili massale volksprotesten aan de gang. De pas verkozen president, de 35-jarige Gabriel Boric is één van de woordvoerders. Twee hoofdlijnen drijven de massale acties: de strijd tegen het neoliberale model met onder meer de grote sociale ongelijkheid én de eis voor een nieuwe grondwet.

Wie de Brusselse lokale politiek de afgelopen tijd heeft gevolgd, is ongetwijfeld de saga rond de aanstelling van Gerda Postelmans als schepen in Sint-Pieters-Woluwe niet ontgaan.

Het plaatselijke college van burgemeester en schepenen wordt gevormd door leden van cdH, Ecolo en DéFI, met een eenzame CD&V’er als (surnumeraire[1]) Nederlandstalige schepen. Het geval wil dat een van de Ecolo-schepenen, Raphaël van Breugel, beslist heeft uit de politiek te stappen, waarna de plaatselijke partijafdeling Gerda Postelmans heeft voorgedragen als zijn opvolgster.

In het Belgische politieke stelsel is het de ongeschreven regel dat partijen zich niet uitlaten over de keuzes inzake politiek personeel van andere partijen. Maar in dit geval gaven zowel cdH als DéFI te kennen niet opgezet te zijn met de keuze van Ecolo: ze vonden Postelmans namelijk te… Vlaams/Nederlandstalig[2], vooral omdat ze ‘schepen van (Franse) cultuur’ moest worden. Ondertussen hebben de coalitiepartners ingebonden en Postelmans’ aanstelling aanvaard, maar voordien vroegen zij zich openlijk af of Postelmans wel vertrouwd genoeg was met de francofonie.

Maandag 15 november om 14u in de Frans Boelstraat 1 te Temse overhandigde het platform ”Scheepsbouwers en hun Kraan” (*) samen met een delegatie van ex-Boelwerknemers en solidaire verenigingen het resultaat van de petitieactie voor het behoud van de Boelwerfkraan aan het schepencollege van Temse.

Vlaanderen heeft een rijke sociale en industriële geschiedenis. De Kraan aan de Scheldeoever te Temse is een eerbetoon aan het roemrijke scheepsbouwverleden in de gemeente Temse. De scheepswerf is ook een symbool van de sociale strijd van de scheepsbouwers. Ze is een herinnering aan al de arbeiders en bedienden, van 1829 tot de sluiting op 30 november 1994, die er hun kunde en arbeid in zetten, vaak met gezondheidsrisico’s. De scheepswerf stelde ook vele mensen indirect te werk, en de middenstand in Temse leefde van de koopkracht van de scheepsbouwers. De Kraan behoort tot de “skyline” van Temse aan de Schelde. Wie vanuit Brussel, Mechelen, Bornem, per fiets, trein of auto over de Scheldebrug rijdt richting Temse kan er niet naast kijken. De Kraan werd in 1956 gebouwd door de Nederlandse machinefabriek Hensen. In België is dit de enige overgebleven kraan van Hensen, een type dat sinds 1910 over de hele wereld werd verspreid. De kraan is een reus: met een hijscapaciteit van 40 ton op 10 meter en 14 ton op 45 meter afstand. De hoogte is maar liefst 48 meter. De Kraan is sinds 2004 geklasseerd en beschermd en in 2009 is ze bouwkundig industrieel erfgoed van Vlaanderen. Op vraag van het centrumrechtse CD&V-, Open VLD- en N-VA gemeentebestuur van Temse o.l.v. burgemeester Luc De Ryck (CD&V) werd de procedure tot deklassering van de Kraan opgestart door de bevoegde minister Matthias Diependaele (N-VA).