Terwijl velen opgelucht ademhalen omdat de opeenvolging van lockdowns en heroplevingen van het openbare leven stilletjesaan (binnen een flink aantal maanden) ten einde lijkt te komen dankzij vaccins die grotendeels dankzij de inzet van gemeenschapsmiddelen tot stand is gekomen (zie daarover het recente artikel op Apache.be) maar waarvoor privébedrijven de winsten zullen binnenrijven, waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie: niet alleen zijn we van nog niet van dit coronavirus af, het is zelfs niet de laatste pandemie die we zullen meemaken, en waarschijnlijk ook niet de ergste! 

Onlangs deed zich in het Belgische federale parlement een incident voor waarbij de naam Daens en het politiek erfgoed van het daensisme ter sprake kwam. Staatssecretaris Mathieu Michel (MR) prak er de Aalsterse burgemeester Christophe D’Haese (ex-VLD, nu N-VA) aan als “meneer Daens”. Daarop reageerde de CD&Ver Koen Geens, die zich blijkbaar in de wiek geschoten voelde met de opmerking: “‘Daens c’est nous, c’est le début de la démocratie chrétienne.’ We kunnen zowel de heer Michel als de heer D’Haese geruststellen. Koen Geens voelde zich ten onrechte in de wiek geschoten en kent blijkbaar de geschiedenis van zijn eigen partij niet.

In 1893 werd door een aantal uitgesproken sociaal en Vlaams voelende katholieken de Christene Volkspartij opgericht. Onder hen de drukker en uitgever Pieter Daens uit Aalst. Ze hadden eerst geprobeerd om binnen de Katholieke partij quota te krijgen voor hun vertegenwoordigers op de kieslijsten. Dat werd door het conservatieve establishment onder leiding van volksvertegenwoordiger Charles Woeste radicaal afgeblokt. Toen ze met hun eigen partij van start gingen vroegen ze de broer van Pieter Daens, priester Adolf Daens, om als kopman en stemmentrekker op te treden. Nadat priester Adolf Daens jarenlang het leven zuur gemaakt was en zo goed als in de ban gedaan werd door het establishment van de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) in de Belgische staat, voltrok zich een definitieve breuk tussen de jonge Christene Volkspartij en de Katholieke Partij. Precies door de aanhoudende boycot door de Katholieke Partij en het establishment van de RKK ging de daensistische partij verloren in het tweede decennium van de 20e eeuw. Na WOI zijn de daensisten in groten getale overgegaan naar de Frontpartij en later zijn velen doorgestroomd naar het VNV, dit alles inclusief daensistische volkshuizen, bladen, ziekenkassen en zelfs stakingskassen. Een aantal belandde via die weg helaas in de collaboratie. Maar niet allen: grote uitzondering waren Hector Plancqaert en een groep getrouwen, die een afzonderlijke Vlaamse antifascistische en anti-autoritaire koers bleven volgen.

De regering-Jambon heeft een voorontwerp van decreet klaar, dat – in uitvoering van het regeerakkoord – voorziet in de afschaffing van de opkomstplicht bij de gemeente- en de provincieraadsverkiezingen. In de pers wordt die afschaffing al voorgesteld als een voldongen feit – wat trouwens aantoont hoezeer de uitholling van de rol van het parlement in deze ‘parlementaire democratie’ door de journalistieke gilde als een vanzelfsprekendheid wordt gezien, en dus hoezeer onze pers tekortschiet in haar kritische functie.

Los van de discussie in hoeverre je je als politieke beweging louter moet focussen op electorale kwesties, valt er veel tegen dit plan in te brengen. Het voorstel gaat duidelijk uit van een liberaal wereldbeeld, waarin de mens louter een individu is die zich naar believen mag en kan losmaken van de gemeenschap. Je vraagt je af hoe dit te verzoenen valt met de conservatieve en personalistische visies die resp. de N-VA en de CD&V zeggen aan te hangen, alsook met het discours over “rechten waar plichten tegenover staan” dat zo vaak wordt afgestoken, voornamelijk dan wanneer het om werklozen en mensen met een recente migratieachtergrond gaat. Je kunt het ook bijzonder vinden dat er net maatregelen worden genomen die de participatiegraad en dus ook de legitimiteit van het lokale niveau naar beneden dreigen te halen, terwijl de participatie aan het Belgische en het EU-niveau in stand worden gehouden. En vervolgens is er natuurlijk de evidente opmerking dat dit de participatiegraad niet “met de kaasschaaf” naar beneden zal halen, maar dat net de personen wier stem in de maatschappij nu al minder doorklinkt (lagergeschoolden, …) ook de groep zal zijn die nog minder zal opdagen in het stemhokje.