CETA (Comprehensive Economic and Trade Agreement), het Vrijhandel- en Investeringsverdrag EU-Canada) kwam vorig jaar oktober uitvoerig in het nieuws, doordat de Waalse en Brusselse Parlementen en Regeringen de ondertekening van het verdrag vertraagden, doordat zij bijkomende garanties vroegen.
Vandaag herhaalt zich dezelfde “CETA-saga” in Canada. De inwerkingtreding van CETA, gepland voor 1 juli , wordt daar opgehouden door verzet in een aantal lokale parlementen die bevoegd zijn om de nieuwe regels in CETA om te zetten in Canadees recht. Het gaat om de omzetting van aanbestedingsregels, om patentrechten van generische geneesmiddelen, en meer spectaculair om de verdeling onder de Canadese gewesten van de 18.000 ton Europese kaas die het unieke marktreguleringssysteem van Canada komt kapot maken. Dit is hetzelfde verzet van burgers, producenten en consumenten als bij ons.
Na de ondertekening door de EU en Canada, in oktober vorig jaar, volgde de bespreking en goedkeuring in het Europees Parlement in februari van dit jaar. Hiermee treedt het verdrag voor een groot deel in werking. Een onderdeel gaat nog niet in voege, met name de bepaling dat multinationals regering voor een uitzonderingsrechtbank mogen dagen indien zij van oordeel zijn dat hun belangen door overheden geschaad worden (ICS, Investment Court System).
Het definitief en volledig in voege treden is pas mogelijk indien het Canadees Parlement en alle 38 parlementen in Europa het verdrag ratificeren. Het volstaat dat 1 parlement deze ratificatie weigert, opdat CETA nietig verklaard wordt.
Tot nu heeft nog geen enkel van de 7 bevoegde Belgische Parlementen deze ratificatie besproken, laat staan goedgekeurd.
Blijvende oppositie van het middenveld
Een brede Belgische coalitie1 van vakbonden, boerenbewegingen, ontwikkelings- , consumenten- en milieuorganisaties voert sinds 2015 campagne tegen CETA (en het ondertussen door Trump stilgelegde TTIP). Samengevat zijn de argumenten: 1) de enorme voorrechten die multinationals krijgen t.a.v. overheden en (kleine en middelgrote) lokale ondernemingen, o.a. familielandbouw); 2) de tendens tot nivellering naar beneden van kwaliteitsnormen inzake voeding en milieu; 3) het verdwijnen van de bescherming van een groot aantal benaming van streekproducten; 4) het ontbreken van bewijs van positieve effecten op de tewerkstelling. 2
Het verzet tegen CETA en de nieuwe generatie handels-en investeringsakkoorden betekent niet dat deze organisaties tegen internationale handel en investeringen gekant zijn. Internationale verdragen terzake zijn integendeel welkom indien zij garanties bieden voor de bescherming van sociale rechten en ecologische doelstellingen. Besprekingen betreffend een dergelijk verdrag werden in de VN opgestart op initiatief van Zuid Afrika en Ecuador. Het valt dan ook zeer te betreuren dat de meeste Westerse landen, inclusief België, vooralsnog aan deze besprekingen niet deelnemen.
Acties
In heel Europa werd massaal betoogt tegen TTIP & CETA. In Duitsland door miljoenen, in België door ongeveer 15.000 actievoerders op 20 september 2016 op een betoging georganiseerd door bovengenoemde brede coalitie en met de steun van het Europees Vakverbond.
Daarnaast ondertekenden bijna 4 miljoen Europese burgers een oproep gericht aan de Europese leiders. De Europese Commissie verklaarde zich niet bevoegd om de vraag tot stopzetten van de onderhandelingen rond CETA in ontvangst te nemen. Het Europees Gerechtshof veegde dit manoeuvre van tafel. Een staaltje van de wijze waarop de Europese instellingen zich trachten te onttrekken aan de stem van de bevolking.
Op talloze plaatsen in Europa resulteerden lokale burgerinitiatieven in besprekingen in Gemeenteraden. In 2300 gemeenten stemden deze raden resoluties waarbij de gemeente (of andere lokale autoriteit) zich TTIP en CETA vrij verklaarden. In België deden ongeveer 230 gemeenten dit.
De gemeenteraden van sommige andere Belgische gemeenten wilden niet zo ver gaan, maar formuleerden serieuze bedenkingen over deze verdragen.
Zo ook de Gemeenteraad van Gent die op 25 september 2015 een resolutie stemde waarin inzake TTIP vroeg om het behoud van beleidsruimte om sociale en ecologische garanties in overheidsaankopen in te schrijven, de respectering van Europese standaarden, het respecteren van het exclusieve recht van democratisch verkozen organen om te beslissen over wet- en regelgeving, het beslechten van geschillen tussen overheden en investeerders door onafhankelijke rechters, met respect voor de EU jurisdictie. Tenslotte werd aan de bevoegde overheden gevraagd een mogelijk TTIP-akkoord alleen goed te keuren indien het gebaseerd is op bovenstaande principes.
De gemeenteraad gaf burgemeester Termont de opdracht in Europese stedenlobby Eurocities te ijveren om steden en gemeenten te betrekken in het debat over de nieuwe generatie vrijhandelsverdragen. Eurocities versterkte de rode lijnen van de Gentse gemeenteraad en breidde ze uit naar CETA en andere verdragen. Eurocities stelde onomstotelijk vast dat CETA e.a. rechtstreekse gevolgen hebben voor onze steden en gemeenten, met name op vlak van aanbestedingen, regulering van markten en diensten en ICS3.
http://www.eurocities.eu/eurocities/news/Mayor-of-Ghent-talks-TTIP-with-Commissioner-Malmstrom-WSPO-ADJPB9
https://www.youtube.com/watch?v=wgf7LCg5EnE
Gentenaars voor faire en ecologische wereldhandel en -investeringen
Momenteel lopen in Gent 2 initiatieven met de steun van de ondertekenende organisaties van dit persbericht.
Verzoekschrift aan het Vlaams Parlement om onze zeg te hebben over CETA
De Vlaamse regering heeft net als de federale regering op 2 juni het ratificatieproces van CETA opgestart. Zonder de voorlopige inwerkingtreding af te wachten en vooral zonder het oordeel af te wachten van het Europees Gerechtshof over de rechtsgeldigheid van het Staat-investeerders-arbitragesysteem. De controle op die rechtsgeldigheid was een van de verworvenheden van de Waalse regering.
Een snelle eenzijdige ratificatie van CETA fnuikt het democratisch tegensprekelijk debat. Het Gents burgerinitiatief Maak Gent TTIP- en CETA-vrij werkt mee aan de inzameling van 15.000 handtekeningen van inwoners in België van meer dan 18 jaar om onze zeg te hebben over CETA.
www.d19-20.be/stopceta
Burgerinitiatief “Verklaar Gent CETA vrij”
Dit initiatief bouwt verder op de resolutie van de Gemeenteraad van 25 september 2015.
De initiatiefnemers stellen vast dat de waarborgen die toen t.a.v. TTIP gevraagd werden, inzake CETA niet gegeven werden.
Daarom vragen de ondertekenaars dat de Gentse Gemeenteraad:
1) Gent “CETA vrij” verklaart
2) de bevoegde Belgische Parlementen vraagt dit verdrag niet te ratificeren en
3) bij de Federale Overheid aandringt constructief mee te werken aan gesprekken in de VN over een verdrag voor faire wereldhandel.
Indien 2600 inwoners van Gent boven de 16 jaar deze petitie ondertekenen moeten de initiatiefnemers gehoord worden in de Gemeenteraad.
Actie tijdens de Gentse Feesten
Actievoerders zullen op de diverse plaatsen handtekeningen ophalen voor beide voornoemde verzoeken.
Het zwaartepunt zal liggen op de actie in de Bibliotheekstraat. Het stilaan alom bekende reuze opblaasbare Trojaanse paard zal er zijn de aandacht van de voorbijgangers te trekken.
Documentatie over de vrijhandels- en investeringsakkoorden zal ter beschikking staan en blokjes kaas van faire trade bioboeren uit de streek zullen uitgedeeld worden. In de actiebus zullen films over de problematiek vertoond worden, en tenslotte zal men handtekeningen inzamelen voor beide voornoemde initiatieven.
Mensen die aan deze actie willen meewerken, kunnen zich opgeven via
https://goo.gl/forms/i5cN9Yr3M9fr9A8q2
Ondertekenende organisaties (voorlopige lijst)
Gentse Afdelingen van : ABVV, ACV, ACLVB, Masereelfonds, D19-20, Hart boven Hard , V-SB, Attac Vlaanderen, LEF …
Verdere informatie
Jimi Keersmeekers, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. , 0470 21 56 28
Michel Vanhoorne, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., 0497 57 94 59
1) Voor de volledige samenstelling van deze Coalitie: zie www.stopCETA.be
2) Voor uitgebreide bespreking zie o.a. www.stopCETA.be
3) ICS = International Court System, uitzonderingsrechtbanken waarin Multinationals lokale overheden mogen dagen indien zij menen dat hun belangen geschaad worden
