Al een twintigtal jaar maakt de „nieuwe“ woonvorm 'antikraak' een opmars. Het idee is eenvoudig en lijkt op het eerste gezicht sympathiek: de eigenaar van een leegstaand gebouw verhuurt zijn eigendom aan een zeer lage prijs (de gebruikskosten); zo is hij verlost van leegstandbelastingen en andere nadelen van leegstand (verloedering, vandalisme, daling van de marktwaarde, enz.) en heeft er iemand onderdak gevonden tegen een schappelijke prijs. Wie kan daar in een context van stijgende huurprijzen tegen zijn?
De werkelijkheid is complexer: aangezien er geen huurovereenkomst maar enkel een „overeenkomst voor bezetting ter bede“ wordt gesloten, is de 'gebruiker' ook niet als huurder beschermd. Zeer korte opzegtermijnen zijn de regel (in de regel wanneer de eigenaar alles in orde heeft gebracht om het voor hem gratis bewaarde gebouw om te bouwen tot peperdure lofts of kantoren); niet zelden laat ook de veiligheid en gezondheid van het gebouw te wensen over. Eigenlijk zijn antikrakers conciërges, 'werknemers' die hun 'loon' aan hun 'werkgever' moeten geven... Mocht het niet zo hip zijn, men zou van huisjesmelkerij spreken. Tegelijkertijd bevordert het op de lange termijn grondspeculatie. Onderzoekster Joy Verstichele wijst er op dat de machtsverhouding tussen leegstandsbeheerders en gebruikers ervoor zorgt dat bewoners hierover vaak geen klacht durven in te dienen: “De gebruiker is voor zijn huisvesting afhankelijk van de leegstandsbeheerder. Velen zullen bang zijn om hun woonst te verliezen op het moment dat zij een conflict aangaan”
In grote mate hoort antikraak dus thuis in het rijtje van Airbnb en Uber: modern ogende 'vernieuwingen' die eigenlijk middelen zijn van grote bedrijven (inclusief multinationals) om de sociale wetgeving – in dit geval de huurwetgeving, maar ook de arbeidswetgeving – uit te hollen. Het meest hallucinante daarin is dat de overheid hier zelf flink aan meewerkt, zoals BRUZZ meldt. Tegelijkertijd wordt 'authentiek' kraken – met dezelfde nadelen voor de bewoner, maar zonder huur – gecriminaliseerd. Aangezien antikraak wel leegstand tegengaat, worden de allerarmsten potentiële kraakpanden ontnomen. Van antikraakmultinational Camelot is trouwens bekend dat deze bij overheden lobbyt voor strenge wetgeving tegen krakers ...
Alle begrip voor wie ervoor kiest te antikraken; de woonprijzen in ons land zijn hallucinant en als individu is het vaak een vanzelfsprekende tijdelijke oplossing. Maar als samenleving moeten wij de oplossing zoeken in een strijd tegen de grond- en vastgoedspeculatie, de bestrijding van huisjesmelkerij (en mensensmokkel) en de bouw en inrichting van bereikbare woningen voor de hele bevolking – en van een antileegstandbeleid in plaats van een antikraakbeleid.
https://www.bruzz.be/samenleving/overheid-schendt-eigen-domicilieringswet-bij-antikraak-2018-07-25
https://www.bruzz.be/samenleving/antikraak-krijgt-voet-aan-grond-brussel-2018-07-25
