Tijdens het recente paasweekend oganiseerde de Baskische beweging Ernai in het stadje Urduña (Bizkaia) het jongerentreffen ‘Gazte Danbada’. Hiermee hernieuwde de linkse jongerenorganisatie de Baskische traditie van de ‘Gazte Topagunea’, die vijf jaar eerder door de aanhoudende Spaanse staatsrepressie moest worden onderbroken.
De formule bleef in wezen identiek: breng duizenden Baskische jongeren voor vijf dagen bijeen, aangevuld door delegaties uit tientallen andere landen: dit jaar waren er Andaloesiërs, Aragonezen, Asturiêrs, Cantabriërs, Catalanen, Castillianen, Colombianen, Corsicanen, Denen, Galiciërs, Ieren, Italianen, Koerden, Noren, Saharawi, Venezolanen, Zweden, en natuurlijk ook… Vlamingen. Net als op laatste Gazte Topaguna waren immers ook een aantal V-SB’ers naar Baskenland afgezakt. De ‘veteranen’ onder hen konden alvast bevestigen dat het gebeuren er vooruit op gegaan is, zowel qua praktische organisatie als inzake inhoudelijk gehalte. Ernai had immers een zeer druk gevuld programma voorzien, met debatten, infomomenten, workshops, en een aantal symbolischere momenten. Zo namen ook de internationale delegaties deel aan een tribuutmoment voor de Baskischestrijdersen werd het gebeuren geopend met een grootste plechtigheid, waarbij ook de buitenlanders op het podium werden uitgenodigd. Tevens namen zij deel aan een herdenkingsmars ter nagedachtenis van de net gestorven politieke gevangene Xabier López Peña.
Thema’s van de debatten waren o.m. internationalisme, de opbouw van linkse (jeugd)bewegingen, feminisme (een aspect dat in vergelijking met vorige dergelijke evenementen een zeer prominente plaats werd toebedeeld tijdens het hele gebeuren), de situatie van politieke gevangenen in verschillende landen,… De nadruk lag vooral op het uitwisselen van ervaringen, zowel in formele als in informele context. Dat de hemelsluizen flink waren opengedraaid, kon weinigen deren.
Wie een dergelijke bijeenkomst heeft bijgewoond, verlaat Baskenland met een mengeling van bewondering en jaloezie. Txapela af voor onze Baskische kameraden en wat zij hebben kunnen opbouwen, want dergelijke bijeenkomsten zijn in Vlaanderen vooralsnog niet denkbaar – en dat geldt dan niet alleen voor de linkse Vlaamse Beweging, of de Vlaamse Beweging in zijn geheel, maar voor iedere politieke beweging (en het zou daarbij volstrekt onterecht zijn om dit enkel op de ongeïnteresseerde jeugd te steken). Het lijkt er ook niet op, dat velen in ons land (of trouwens elders in Europa) te springen staan voor de opbouw van een dergelijke beweging: de heersende ideologie, waarin democratie gereduceerd wordt tot het eens om de zoveel jaar naar de stembus gaan en politiek tot de techniek van het implementeren van wat ‘experts’ (waarachter machtige belangengroepen schuilgaan, die deze experts betalen of gewoon ideologisch gevormd hebben) stellen, staat afkerig van iedere massaparticipatie die het niveau van de symboliek overstijgt en iedere politisering. Zodoende wordt de democratie van iedere ware inhoud ontdaan. Voor iedere democraat is de herpolitisering van de politieke ruimte dan ook van wezenlijk belang. Dat hoeft niet noodzakelijk via dergelijke evenementen te gebeuren en natuurlijk is het een illusie te denken dat elke van de zevenduizend Baskische jongeren die daar aanwezig was even politiek bewust is, maar een dergelijke combinatie van ontspanning en vorming kan daartoe wel een bijdrage leveren. Iedere antisysteembeweging moet per definitie een soort tegencultuur promoten. Zaak is het die te ontwikkelen, beetje bij beetje. Evenementen van de Gazte Danbada zijn de bekroning van decennialang werk, aangepast aan de lokale omstandigheden, en instrument voor de verdere ontwikkeling van een beweging.
